Tüzel Kişilerin Verileri Kişisel Veri Olarak mı Ticari Sır Olarak mı Korunur?
Kişisel veri kavramı, hukukumuzda ilk olarak Anayasa’nın 20. maddesinde, “kişilerin hak ve ödevleri” başlığı altında düzenlenen özel hayatın gizliliği maddesinde ele alınmıştır. Anayasada temel bir hak olarak düzenlenen kişisel veriler kavramı teknolojinin ve dijitalleşmenin artmasıyla daha fazla korumaya ihtiyaç duyar olmuştur. Bu sebeple 2016 yılında 6698 sayılı Kişisel Verilerin Korunması Kanunu (KVKK) yürürlüğe girmiştir. Kanun kişisel verilerin tanımını “Kimliği belirli veya belirlenebilir gerçek kişiye ilişkin her türlü bilgi” olarak yapmaktadır. Kanunun getiriliş amacına baktığımızda ise başta özel hayat olmak üzere kişilerin temel hak ve özgürlüklerini koruma amacının ön planda olduğunu görmekteyiz. Kanunda yapılan tanıma ve kanunun amacına baktığımızda tüzel kişilerin bu kanunun koruma kapsamının dışında bırakıldığını söyleyebiliriz. Nitekim Kişisel Verileri Koruma Kurumu’nun 19.11.2018 tarihli ve 2018/131 Karar Sayılı kararında yer alan şu ifade de bunu desteklemektedir:
“6698 sayılı Kişisel Verilerin Korunması Kanunu’nun (Kanun) 2’nci maddesinde, Kanun hükümlerinin, kişisel verileri işlenen gerçek kişiler hakkında uygulanacağı belirtilmiş; ‘Tanımlar’ başlıklı 3’üncü maddesinin (d) bendinde de kişisel veri, kimliği belirli veya belirlenebilir gerçek kişiye ilişkin her türlü bilgi olarak tanımlanmıştır. Bu sebeple, gerçek kişilere ait veriler Kanun kapsamında bulunurken, tüzel kişilere ait veriler ise Kanun kapsamında bulunmamaktadır.”
Her ne kadar tüzel kişilere ait bilgiler kişisel veri olarak kabul edilmese de tüzel kişilerin de korunması gereken bilgileri bulunmaktadır. Faaliyetleri gereği çeşitli işlemler gerçekleştiren tüzel kişiler, iş yaptıkları taraflarla bilgilerini paylaşmakla yükümlü olurlar. Paylaşılan bilgilerin açığa çıkması, piyasadaki rekabeti ve ticareti etkileyeceğinden korunması büyük önem arz etmektedir. Bu sebeple, tüzel kişilerin bilgi ve belgeleri ne şekilde korunacaktır sorusu ortaya çıkmaktadır. Bu noktada, ticari sır kavramını ele almak yerinde olacaktır.
Ticari sırrın kanunlarımızda açık bir tanımı bulunmamaktadır. Yargıtay’ın yaptığı tanım ise şu şekildedir:
“Gerçek ya da tüzel kişi tacire, rakiplerine karşı ekonomik anlamda menfaat sağlayan, sır olarak saklanan ve gizli kalması için gerekli önlemlerin sahibi tarafından alındığı bilgi.”
Doktrinde ise benzer şekilde ticari sır, ticari işletme ve şirketin faal olduğu alanla ilgili olarak belli sayıdaki mensuplarınca bilinen, rakiplerince bilinmemesi gereken ve üçüncü kişilere açıklanmaması gereken bilgi şeklinde tanımlanmıştır. Hangi bilgilerin ticari sır olarak sayılacağı, kanunlarımızda açıkça belirtilmemiş olmakla birlikte, ticari sırra örnek olarak müşteri bilgileri, üretim süreçlerine ilişkin bilgiler, patentler, pazarlama stratejisi, fiyatlandırma politikası gibi bilgiler gösterilebilir.
Ticari sırların açığa çıkmasını önlemek amacıyla tüzel kişilere, bilgi ve belge paylaşmalarını gerektiren iş birliklerinden önce, paylaşılacak bilgilerin gizli kalmasını sağlamak amacıyla Gizlilik Sözleşmesi imzalamaları tavsiye edilir. İmzalanacak olan bu sözleşme ile taraflar, gizli bilgi kapsamında değerlendirilen ticari sırları açığa çıkarmamakla yükümlü olacaklardır.
Ticari sırların ifşası halinde ise hem Gizlilik Sözleşmesi hükümlerince hem de 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu’nun m.239’u uyarınca ticari sırları ifşa eden kişinin hukuki ve cezai sorumluluğuna gidilebilecektir.
Özetle, 6698 sayılı Kanunda düzenlenen kişisel veriler sadece gerçek kişilere ait olup, tüzel kişilerin verileri bu kanun korumasının dışında bırakılmıştır. Tüzel kişilerin verileri, ticari sır hükümleri kapsamında değerlendirilip koruma sağlanmalıdır.
KAYNAKÇA:
Yargıtay 23. Hukuk Dairesi, 21.10.2019 tarihli ve 2016/6958 E., 2019/4349 K. sayılı karar
Kişisel Verileri Koruma Kurumu Kararı – KVKK, K. 2018/131 T. 19.11.2018
Kişisel Verilerin Korunması Hukuku – Murat Volkan Dülger
Ticari Sır, Bankacılık Sırrı veya Müşteri Sırrı Niteliğindeki Bilgi veya Belgelerin Açıklanması Suçu- Mustafa Gökhan Tekşen